Đình Văn Trì (Bắc Từ Liêm, Hà Nội)
Đình Văn Trì được xây vào năm 1704 thời Lê Trung hưng thờ thần núi Đồng Cổ tại thôn Văn Trì, phường Minh Khai, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội.
Mục lục
Lịch sử Đình Văn Trì
Đình Văn Trì được thành lập vào năm Chính Hoà thứ 15 (1704) theo thông tin trên tấm bia đặt tại đình trong thời vua Lê Hy Tông. Trong đình, vẫn còn giữ được bài vị với tên hiệu “Dương Cảnh thành hoàng Đồng Cổ sơn Chu Minh thượng đẳng thần”. Việc nghiên cứu kỹ nghiệp lễ thờ thần tại đây đã giúp hiểu rõ hơn và giải thích mục đích của hội minh thệ từ thời Lý, nhằm gắn kết nhân dân trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.
Vị thành hoàng của làng Văn Trì là thần núi Trống Đồng, người cũng được thờ ở miếu Đồng Cổ trong thôn Nguyên Xá, cách đó chỉ vài trăm bước. Ngoài ra, còn có một ngôi đền cùng tên ở làng Bưởi (Yên Thái) ở Hà Nội, đã đi vào lịch sử với “Hội thề Đồng Cổ” được thành lập từ năm 1028. Ngôi đền gốc của Đồng Cổ nằm ở làng Đan Nê, Thanh Hóa, được truyền kỳ với việc thần đã tiên đoán giúp thái tử Lý Phật Mã biết trước để dẹp “loạn Tam vương” thời đó.
Kiến trúc Đình Văn Trì
Đình Văn Trì đã trải qua nhiều lần trùng tu, và hiện tại nó mang phong cách kiến trúc thời Nguyễn. Mặt đình hướng về phía tây, nhìn qua bình phong đắp cuốn thư và một giếng tròn lớn đã bị lấp. Bên cạnh đó, hai ao sen hình chữ nhật nằm dọc bên hông đình, và phía sau hậu cung có một phương đình nhỏ với mái che và ba tấm bia đá. Sân sau đình có các cây nhãn cổ thụ và có một bức tường cao để ngăn cách với khuôn viên của chùa Bồ Đề Tự.
Tòa tiền tế có kích thước rộng 3 gian 2 chái, và khung và mái của nó đã xuống cấp và phải được chống bằng nhiều cột. Gian giữa được trang trí bằng một tượng ngựa màu hồng. Nhà đại bái có kích thước rộng 5 gian 2 chái, cửa bức bàn được sơn son vàng lộng lẫy. Nó được kết nối với hậu cung theo hình dạng của chữ Đinh, với nền tôn cao hơn so với nền tiền tế. Trước chính điện, có đặt cặp tượng phỗng gỗ mặc áo đỏ, và hai bên có bày lộ bộ để ngăn cách với các ban thờ phụ.
Trong đình Văn Trì, còn lưu giữ nhiều cổ vật quý báu. Bên cạnh tấm bia được dựng vào năm Chính Hoà, còn có ngọc phả và 11 đạo sắc phong thần hoàng từ thời Lê đến thời Nguyễn. Ngoài ra, còn có một số hiện vật và tác phẩm điêu khắc từ thế kỷ 17 đến 19. Các mảng chạm khắc gỗ trong đình rất tinh tế và đa dạng, thể hiện ước vọng của người dân với các đề tài thiên nhiên như hoa lá, tứ quý, tứ linh trên các đồ thờ tự, câu đối, đại tự, kiệu bát cống và nhiều hình ảnh khác.
Các đình khác tại Bắc Từ Liêm
