Đình Phú Diễn (Bắc Từ Liêm, Hà Nội)
Đình Phú Diễn thờ thành hoàng là vị tướng Đào Trường tức thần Bạch Hạc Tam Giang tại thôn Phú Diễn, phường Phú Diễn, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội.
Mục Lục Bài Viết
Lịch sử Đình Phú Diễn
Đình làng Phú Diễn là nơi thờ thành hoàng Đào Trường, còn được biết đến với tên là thần Bạch Hạc Tam Giang, người được truyền thống coi là có công trạng lớn trong thời kỳ của vua Hùng Vương. Ngài đã được vua phong làm Thổ lệnh quốc thống đại vương, trấn giữ kinh thành Bạch Hạc, và nhận chức Quốc trưởng lệnh đô, tước Lạc long hầu đại tướng quân.
Thần phả trong đình ghi lại rằng Đào Trường từng chỉ huy đội thủy quân để đánh tan giặc ngoại xâm và dẹp loạn ở vùng Hồng Châu (Hải Dương) khi còn sống. Sau khi ông qua đời (ngày húy giỗ: 3-3 âm lịch), vua đã phong ông là Thượng đẳng phúc thần và cho phép 172 làng thành lập đền thờ, trong đó có làng Phú Diễn.
Kiến trúc Đình Phú Diễn
Đình Phú Diễn được xây dựng theo hình chữ “Công”, bao gồm đại đình, ống muống và hậu cung. Gần đây, đình đã trải qua một quá trình trùng tu toàn diện và vẫn giữ nguyên nét đẹp cổ kính. Đại đình có 5 gian cửa bức bàn, ống muống dài 2 gian và hậu cung rộng 3 gian. Các mảng trang trí thường được chạm, vẽ hình tứ linh, tứ quý, hoạt cảnh ca múa và mang phong cách nghệ thuật kiến trúc thế kỷ 18.
Cổng đình gồm 4 trụ biểu mở ra hướng đông-bắc. Mặt đình quay về phía tây-bắc, hướng vào cánh đồng và dòng Thư Khê cũ. Bên trái sân trước là một nhà khách nhỏ gồm 5 gian. Khu bếp nằm gần nhà khách, nhìn thẳng vào phần đầu của đại đình. Đầu năm 2012, đã xây thêm một tòa Văn chỉ ở cuối sân sau, gồm 3 gian rộng với cửa bức bàn 4 cánh. Bên cạnh Văn chỉ là nhà bia với 9 tấm bia đá nhỏ. Hai bên sân còn có nhà tả và nhà hữu mạc, mỗi nhà dài tới 7 gian và cũng được lắp cửa bức bàn.
Trong đình Phú Diễn, còn lưu giữ nhiều di vật quý như long ngai, bài vị, hương án, sập, kiệu, hạc, mâm đồng, sắc phong, thần phả, bia đá. Các hoành phi, câu đối, cửa võng đều được sơn son và lộng lẫy màu vàng. Ngoài ra, vườn đình còn có cây cổ thụ được xếp hạng là “Cây di sản”
Vào ngày 10-3-1994, đình Phú Diễn đã được Bộ Văn hóa và Thông tin xếp hạng là Di tích Kiến trúc Nghệ thuật quốc gia.
Lễ hội Đình Phú Diễn
Lễ hội đình Phú Diễn diễn ra hàng năm vào hai ngày 14 và 15 của tháng 3 âm lịch, ngay giữa tháng rằm. Trước đó vài ngày, người dân trong thôn bắt đầu treo đèn kết hoa từ cổng nhà cho đến đường làng và ngõ xóm, tạo nên không khí rực rỡ và phấn khởi.
Lễ hội bắt đầu bằng một cuộc rước kiệu linh đình, trong đó đoàn kiệu đi qua chùa Bụt Mọc để lấy nước từ giếng cổ và mang về đình để cúng thờ. Đoàn rước còn ghé thăm và thắp hương tại Đài tưởng niệm liệt sĩ của làng, tưởng nhớ đến những người đã hy sinh cho đất nước.
Các đình khác tại Bắc Từ Liêm