Là một vị thần linh được thờ tại đền Chầu Mười, Cô Mười Mỏ Ba được biết đến với vai trò hầu cận bên Chầu Mười Đồng Mỏ, ngự tại Địa Phủ. Nàng được tương truyền là người có công cùng Chầu Mười giúp vua Lê đánh giặc Minh và tiêu diệt đội quân của Liễu Thăng.
Với trang phục màu vàng rực rỡ, Cô Mười mang trong mình vẻ đẹp quyến rũ và quyền uy. Nàng được miêu tả là người xinh đẹp, hay cười và có tính tình gần gũi.
Ai lên Đồng Mỏ – Chi Lăng
Cô Mười nhan sắc miệng cười nở hoa
Chắp tay bái lạy Cô Mười
Hình dung nhan sắc ai mà dám đương
Danh hiệu: Cô Mười Mỏ Ba
Hầu cận: Chầu Mười Đồng Mỏ
Phủ/ nơi cai quản: Địa Phủ
Trang phục/Màu sắc: Vàng
Đền thờ: Đền Chầu Mười
Ngày tiệc: 10/11 Âm Lịch
Cô Mười Đồng Mỏ theo hầu Chầu Mười Đồng Mỏ, có công cùng chầu Mười giúp vua Lê đánh giặc Minh và tiêu diệt đội quân của Liễu Thăng. Thần tích về Cô Mười và Chầu Mười rất ít, hầu như không thấy trong các tài liệu.
Có nguồn cho rằng Cô cai quản các mỏ vàng, mỏ bạc ở Chi Lăng.
Theo bản văn Cô Mười thì Cô là một thánh cô xinh đẹp, hay cười, tính tình gần gũi.
Vì Cô Mười không chấm lính bắt đồng nên rất ít khi Cô ngự về đồng. Thình thoảng tiệc vui, dịp lễ lớn; nhiều thanh đồng vẫn thỉnh Cô về. Hoặc một số người về đền Chầu Mười, Cô Chín Thượng hoặc Chầu Bát thì vẫn thỉnh Cô Mười.
Có nguồn cho rằng khi về Cô cầm cung kiếm, cưỡi trên mình ngựa, theo Chầu Mười xông pha trân mạc. Về đồng, Cô múa mồi.
Bản số 1
Dâng căn tôn hiệu Cô Mười
Mỏ ba chốn ấy là người cùng tiên
Cô Mười Đồng Mỏ bao xa
Cô Mười nhân sắc tòa tiên cung
Đồng Mỏ Chi Lăng
Cô Mười nữ kiệu cứu dân tiền triều
Bản số 2
Cô Mười Đồng Mỏ Chi Lăng
Cờ thần kiếm bạch cứu dân phù đời
Dâng nhang tôn hiệu Cô Mười
Mỏ Ba chốn ấy là người thần tiên
Cô Mười có Lầu thờ riêng tại đền Chầu Mười tại xã Mỏ Ba, thị trấn Đồng Mỏ, Lạng Sơn.
Trên đây là toàn bộ những thông tin quan trọng giúp các bạn tìm hiểu đầy đủ – chi tiết về Cô Mười.
Bài viết được thực hiện bởi Tín Ngưỡng Việt dựa theo các nguồn tài liệu:
Xin trân trọng cám ơn!
Tham khảo thêm
Xem thêm thần tích Tứ Phủ Thánh Cô
Nguyễn Hưng hiện đang sinh sống và làm việc tại Hà Nội. Mang trong mình lòng đam mê tìm hiểu văn hóa truyền thống, anh dành sự quan tâm đặc biệt cho lĩnh vực tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Với anh, tín ngưỡng không chỉ là nét đẹp văn hóa mà còn là sợi dây kết nối thế hệ, lưu giữ những giá trị tinh thần quý báu của dân tộc. Trên hành trình khám phá, Nguyễn Hưng luôn nỗ lực nghiên cứu, chắt lọc và chia sẻ những kiến thức bổ ích về tín ngưỡng Việt Nam đến với độc giả.