Chùa Giàn, hay còn gọi là Thiên Phúc Tự trong chữ Hán, là một ngôi chùa nằm tại thôn Cáo Đỉnh, tức làng Giàn, hiện nay thuộc phường Xuân Đỉnh, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. Trong làng này, còn tồn tại một cái giếng cổ được xây dựng bằng những khối đá lớn chồng lên nhau kín mít, được cho là từ thời Hai Bà Trưng. Niên đại của chùa không được biết rõ, nhưng gần đây chùa đã trải qua một đợt tu sửa quy mô lớn kéo dài gần 4 năm (từ năm 2008 đến 2011).
Theo truyền thuyết của các cụ già trong làng, vào thế kỷ 17, chúa Trịnh Tạc đã đến thăm làng Giàn, quê hương của ông Dương Công Uẩn, một quan hầu trung thành. Ngay sau khi chúa đến và nhìn thấy vẻ đẹp của địa thế nơi đây, ông đã ra lệnh cho người ta đào đất lên và xây dựng nhiều gò đống giả núi, nhằm tạo điểm nghỉ ngơi cho mình.
Ngôi đình trong làng đã tồn tại từ thời xa xưa, và bên trong nó thờ Lý Phục Man, một võ tướng và phò mã của vị vua Lý Nam Đế.
Nếu bạn đi từ đường Phạm Văn Đồng vào ngõ 165, giữa hai hàng cây cau cao, bạn sẽ băng qua một cây cầu đá cong cong và sau đó đi qua một ngọn tháp bát giác để vào sân, theo lối đi dưới bóng cây mít cổ thụ. Tháp này cùng với hai cửa giả và bia công đức đứng hai bên tạo thành một cổng tam quan độc đáo với phong cách nghệ thuật kiến trúc cuối thời Nguyễn. Tháp cao 13 tầng, tại tầng 2 treo một quả chuông đồng lớn và tầng 3 đặt tượng Quán thế âm Bồ tát. Bên ngoài cửa sổ còn có các tượng Kim Cương và hình rồng ở đầu đao.
Chùa Giàn đã được xây dựng lại vào tháng 5 năm 2008 và hoàn thành vào năm 2011. Sân trước chùa đã bị thu nhỏ để làm thềm đá rất lớn, gồm 25 bậc dẫn khách lên tòa tam bảo hoành tráng ở tầng trên. Tiền đường rộng 5 gian 2 dĩ, mặt nhìn về hướng tây, xây 2 tầng 8 mái và kết nối với hậu cung sâu 5 gian thành hình chuôi vồ. Hai bên còn có nhà thờ Tổ và nhà thờ Mẫu. Tầng dưới bao gồm nhà khách, học đường và nhà tăng. Hai bên tả hữu là nhà ăn, nhà xe và khu phụ với vài cây nhỏ.
Chùa Giàn có những tạo tác mới hơn, được thực hiện bằng đá hoặc kết hợp gỗ, gạch, ngói ta với bê tông. Ngoài chiếc cầu đá với tượng rồng chầu ở cả hai đầu, còn có phiến đá lớn đặt nghiêng chính giữa thềm và cũng chạm các hình rồng. Tuy nhiên, điểm nổi bật là hàng hiên với nhiều cột đá chạm rồng cuốn mây lửa và những phù điêu bằng đá với hình chư Phật che kín các bức tường xung quanh tiền đường.
Mặt trước tòa tam bảo có 5 cửa bức bàn được làm từ gỗ quý. Bên trong có hệ thống tượng thờ đầy đủ và được bài trí theo kiểu Bắc tông. Trước chính điện, có một tượng Phật ngồi thiền được tạo từ đá quý, với kích thước khá lớn. Chính điện gồm 5 lớp cửa võng rất cao và tất cả đều được chạm trổ cầu kỳ. Công trình chạm khắc xuất hiện khắp các mảng kiến trúc của những tòa nhà thờ mới được xây dựng.
Các chùa khác tại Bắc Từ Liêm
Nguyễn Hưng hiện đang sinh sống và làm việc tại Hà Nội. Mang trong mình lòng đam mê tìm hiểu văn hóa truyền thống, anh dành sự quan tâm đặc biệt cho lĩnh vực tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Với anh, tín ngưỡng không chỉ là nét đẹp văn hóa mà còn là sợi dây kết nối thế hệ, lưu giữ những giá trị tinh thần quý báu của dân tộc. Trên hành trình khám phá, Nguyễn Hưng luôn nỗ lực nghiên cứu, chắt lọc và chia sẻ những kiến thức bổ ích về tín ngưỡng Việt Nam đến với độc giả.