Thiên Hậu Thánh Mẫu: Vị thần biển cả linh thiêng phù hộ ngư dân

Thiên Hậu Thánh Mẫu, hay còn được gọi là Ma Tổ, là một vị thần quan trọng trong tín ngưỡng dân gian của người Hoa và người Việt gốc Hoa. Bà được xem là vị thần bảo trợ của ngư dân và người đi biển, nổi tiếng với lòng từ bi và những câu chuyện linh thiêng, mang đến niềm tin và hy vọng cho những người con xa xứ.

Thiên Hậu Thánh Mẫu là ai?

Thiên Hậu Thánh Mẫu có tên thật là Lâm Mặc Nương, sinh ra tại đảo Mi Châu, Phúc Kiến, Trung Quốc. Có nhiều dị bản về năm sinh của bà, phổ biến nhất là năm 960 và 1044. Tương truyền, bà sinh ra trong một gia đình ngư dân, từ nhỏ đã có tài bơi lội và am hiểu thủy văn. Bà thường giúp đỡ ngư dân trong vùng dự báo thời tiết, tránh bão tố và tìm kiếm ngư trường.

Lâm Mặc Nương còn nổi tiếng với lòng nhân hậu, thường cứu giúp những người gặp nạn trên biển. Sau khi bà mất, người dân đã lập đền thờ và tôn bà là Thiên Hậu Thánh Mẫu, cầu mong bà tiếp tục bảo vệ và che chở cho họ.

Sự tích về Thiên Hậu Thánh Mẫu

Có rất nhiều câu chuyện kể về sự linh thiêng của Thiên Hậu Thánh Mẫu. Trong đó, nổi tiếng nhất là câu chuyện bà dùng phép thuật để cứu cha và hai anh trai thoát khỏi cơn bão dữ trên biển. Tuy nhiên, do mẹ gọi bà thức giấc giữa lúc bà đang dùng phép thuật, nên bà chỉ cứu được hai anh, còn cha bà đã bị sóng cuốn đi mất.

Một câu chuyện khác kể rằng, Lâm Mặc Nương đã thu phục hai hung thần là Thiên Lý Nhãn và Thuận Phong Nhĩ, biến chúng thành hai vị thần hộ pháp, giúp bà bảo vệ người dân trên biển.

Tín ngưỡng thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu

Tín ngưỡng thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu bắt nguồn từ Phúc Kiến, sau đó lan rộng ra khắp các vùng ven biển của Trung Quốc và theo chân người Hoa di cư đến các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Tại Việt Nam, Thiên Hậu Thánh Mẫu được thờ phụng ở nhiều nơi, từ Bắc chí Nam, đặc biệt là ở các vùng có đông người Hoa sinh sống như Hội An, Chợ Lớn (TP. HCM).

Các đền thờ Bà Thiên Hậu thường được gọi là Thiên Hậu Cung, Miếu A Má, Pò Miễu hay Chùa Bà. Nơi đây không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là trung tâm sinh hoạt cộng đồng của người Hoa, nơi diễn ra các hoạt động lễ hội, tín ngưỡng quan trọng.

Hình tượng và ý nghĩa

Thiên Hậu Thánh Mẫu thường được miêu tả với hình tượng một người phụ nữ phúc hậu, uy nghiêm, mặc áo choàng đỏ, đầu đội mũ phượng, tay cầm ngọc tỷ hoặc như ý. Bên cạnh bà thường có hai vị thần hộ pháp là Thiên Lý Nhãn và Thuận Phong Nhĩ.

Việc thờ phụng Ma Tổ thể hiện lòng biết ơn của người dân đối với vị thần biển cả đã che chở và bảo vệ họ. Bà là biểu tượng cho lòng từ bi, sự che chở và mang đến niềm tin, hy vọng cho những người con xa xứ, đặc biệt là những người làm nghề liên quan đến biển cả.