Thăng Long Tứ Trấn – Tìm hiểu về 4 ngôi đền thiêng của vùng đất kinh kỳ

Thăng Long Tứ Trấn là bốn ngôi đền linh thiêng trấn giữ bốn hướng Đông, Tây, Nam, Bắc của kinh thành Thăng Long xưa, nay là Hà Nội. Mỗi ngôi đền thờ một vị thần khác nhau, gắn liền với những truyền thuyết và giai thoại lịch sử hào hùng, góp phần tạo nên bản sắc văn hóa tâm linh độc đáo cho vùng đất kinh kỳ.

Thăng Long Tứ Trấn là gì?

Tứ Trấn có nghĩa là bốn vị thần trấn giữ, bảo vệ kinh thành Thăng Long. Theo quan niệm xưa, mỗi phương hướng của kinh thành đều có một vị thần bảo hộ, tạo nên sự cân bằng và vững chắc cho đất nước.

Tượng thờ Huyền Thiên Trấn Vũ tại đền Quán Thánh. Nguồn: Internet

Thăng Long Tứ Trấn gồm những ngôi đền nào?

Thăng Long Tứ Trấn bao gồm 4 ngôi đền:

  • Đền Bạch Mã: Trấn giữ hướng Đông, thờ thần Long Đỗ.
  • Đền Voi Phục: Trấn giữ hướng Tây, thờ thần Linh Lang Đại Vương.
  • Đền Kim Liên: Trấn giữ hướng Nam, thờ thần Cao Sơn Đại Vương.
  • Đền Quán Thánh: Trấn giữ hướng Bắc, thờ thần Huyền Thiên Trấn Vũ.
Bản đồ vị trí các đền Tứ Trấn Thăng Long

Thăng Long Tứ Trấn do ai cho xây dựng?

Các ngôi đền Tứ Trấn được xây dựng vào các thời điểm khác nhau, gắn liền với các sự kiện lịch sử và các vị vua khác nhau:

  • Đền Bạch Mã: Xây dựng từ thời vua Lý Thái Tổ.
  • Đền Voi Phục: Xây dựng từ thời vua Lý Thánh Tông.
  • Đền Kim Liên: Xây dựng từ thời vua Lê Tương Dực.
  • Đền Quán Thánh: Xây dựng từ thời vua Lý Thái Tổ.
ben trong den Bach Ma
Bên trong đền Bạch Mã – Nguồn: Internet

Thứ tự đi Tứ Trấn

Theo truyền thống, thứ tự đi lễ Tứ Trấn Thăng Long là theo chiều Đông, Tây, Nam, Bắc, tương ứng với thứ tự các đền: Bạch Mã – Voi Phục – Kim Liên – Quán Thánh. Tuy nhiên, hiện nay nhiều người không quá câu nệ về thứ tự này, mà thường sắp xếp lịch trình sao cho thuận tiện di chuyển nhất.

Thăng Long Tứ Trấn ở đâu?

Các ngôi đền Tứ Trấn đều nằm trong khu vực nội thành Hà Nội, thuận tiện cho việc di chuyển và tham quan:

  • Đền Bạch Mã: 76 P. Hàng Buồm, Hàng Buồm, Hoàn Kiếm.
  • Đền Voi Phục: 362 P. Kim Mã, Ngọc Khánh, Ba Đình.
  • Đền Kim Liên: 148 P. Kim Hoa, Phương Liên, Đống Đa.
  • Đền Quán Thánh: Ngã tư đường Thanh Niên giao với đường Quán Thánh, quận Ba Đình.

Tìm hiểu chi tiết về từng ngôi đền trong Thăng Long Tứ Trấn

1. Đền Bạch Mã – Trấn Đông

Đền Bạch Mã – Nguồn: Internet

Đền Bạch Mã là ngôi đền trấn giữ hướng Đông của kinh thành Thăng Long, thờ thần Long Đỗ. Ngôi đền gắn liền với truyền thuyết về việc vua Lý Thái Tổ dời đô và xây dựng kinh thành. Theo đó, khi gặp khó khăn trong việc xây thành, vua đã được thần Long Đỗ báo mộng và giúp đỡ. Sau khi hoàn thành, vua ban tên cho đền là Bạch Mã và phong thần Long Đỗ là Thành hoàng Quốc đô Thăng Long.

Xem thêm: Truyền thuyết về đền Bạch Mã và thần Long Đỗ

2. Đền Voi Phục – Trấn Tây

den Voi Phuc

Đền Voi Phục, hay còn gọi là đền Linh Lang, tọa lạc tại phía Tây kinh thành. Ngôi đền thờ thần Linh Lang Đại Vương, là hoàng tử con vua Lý Thái Tông. Linh Lang Đại Vương đã có công giúp vua cha đánh giặc Tống và được sắc phong là “Thượng đẳng thần”.

Xem thêm: Sự tích về đền Voi Phục và hoàng tử Linh Lang

3. Đền Kim Liên – Trấn Nam

Le hoi tai den Kim Lien
Lễ hội tại đền Kim Liên – Nguồn: Internet

Đền Kim Liên, hay còn gọi là đền Cao Sơn, là ngôi đền trấn giữ hướng Nam. Đây là nơi thờ thần Cao Sơn Đại Vương, một trong 50 người con của Lạc Long Quân và Âu Cơ. Thần Cao Sơn được cho là đã giúp Sơn Tinh đánh bại Thủy Tinh, mang lại bình yên cho người dân.

Xem thêm: Câu chuyện về đền Kim Liên và thần Cao Sơn

4. Đền Quán Thánh – Trấn Bắc

Cổng Quán Thánh – Nguồn: Internet

Đền Quán Thánh, hay còn gọi là đền Trấn Vũ, nằm ở phía Bắc kinh thành. Ngôi đền thờ thần Huyền Thiên Trấn Vũ, vị thần được cho là có công giúp dân trừ tà, diệt yêu quái. Trong đền có pho tượng đồng Huyền Thiên Trấn Vũ đồ sộ, được coi là một kiệt tác điêu khắc.

Xem thêm: Tìm hiểu về đền Quán Thánh và thần Trấn Vũ

Thăng Long Tứ Trấn – Nét đẹp văn hóa tín ngưỡng của người Việt

Du khách tham quan, chiêm bái tại Thăng Long Tứ Trấn – Nguồn: Internet

Thăng Long Tứ Trấn không chỉ là những di tích lịch sử, văn hóa quan trọng, mà còn là nơi lưu giữ những nét đẹp tín ngưỡng của người Việt. Việc thờ phụng các vị thần trấn giữ bốn phương thể hiện mong ước về sự bình an, thịnh vượng cho đất nước. Hàng năm, người dân thường đến dâng hương tại các đền Tứ Trấn, đặc biệt là vào dịp đầu xuân, để cầu mong một năm mới an lành, may mắn.

Gợi ý lịch trình khám phá Thăng Long Tứ Trấn

Để tham quan đầy đủ 4 ngôi đền Tứ Trấn, bạn có thể tham khảo lịch trình sau:

  • Buổi sáng: Đền Bạch Mã và đền Voi Phục.
  • Buổi chiều: Đền Kim Liên và đền Quán Thánh.

Bạn có thể di chuyển bằng xe máy, xe bus hoặc taxi. Nên lưu ý trang phục lịch sự khi vào đền, chùa.

Gợi ý thêm một số điểm tham quan nổi tiếng khác

Ngoài việc tham quan các đền Tứ Trấn, bạn cũng có thể kết hợp khám phá thêm một số địa điểm gần đó như:

  • Hồ Hoàn Kiếm: Hồ trung tâm của Hà Nội, gắn liền với truyền thuyết Lê Lợi trả gươm.
  • Văn Miếu – Quốc Tử Giám: Trường đại học đầu tiên của Việt Nam.
  • Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh: Nơi an nghỉ cuối cùng của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
  • Chùa Một Cột: Ngôi chùa có kiến trúc độc đáo.
  • Phố cổ Hà Nội: Khu phố cổ với những ngôi nhà cổ kính, những con phố nghề truyền thống.
Một góc phố cổ Hà Nội – Nguồn: Internet

Thăng Long Tứ Trấn là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa tâm linh của người dân Hà Nội. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu thêm về những giá trị lịch sử, văn hóa và tín ngưỡng của Tứ Trấn Thăng Long.