Lên khăn hầu đồng : Giới thiệu và sơ lược các kiểu lên khăn

Nguyễn Hưng
23/06/2023

Mục lục

Sơ lược về việc lên khăn khi hầu đồng

Việc hầu đồng trong tín ngưỡng Tứ Phủ cũng như tín ngưỡng Trần Triều không thể thiếu được khăn áo. Việc sử dụng khăn áo một cách trang nghiêm trong buổi hầu đồng sẽ giúp cho buổi hầu đồng trở lên sinh động hơn rất nhiều.

Về cơ bản thì mỗi một giá hầu sẽ có một cách lên khăn riêng, dưới đây là liệt kê khái quát về cách lên khăn ứng với từng giá:

– Với các giả Trần Triều: Đức Ông Trần Triều, Tứ Vị Tương Tử, Vương Cô sử dụng khăn xếp, quanh khăn xếp buộc lép nhà trần.

– Với giá cô bé cửa suốt: có thể dùng khăn xếp gài hoa.

-Cậu bé cửa đông: chủ yếu là lên khăn mỏ rìu.

– Với các giá hàng Quan lớn: sử dụng khăn xếp, quanh khăn xếp có ghim lét quan

– Các giá Chầu bà và giá Chúa: có các kiểu lên khăn như: khăn củ ấu, cánh buồm, mỏ quạ và kiểu khăn Piêu (của người dân tộc Thái),… Chất liệu làm khăn rất đa dạng: khăn Thái, khăn gấm, khăn vải phi, khăn Chàm hay thổ cẩm,….

– Với các giá ông Hoàng: sử dụng khăn xếp, quanh khăn xếp có buộc lét của hoàng, đồng thời có thể cài trâm lên phía trên khăn xếp.

– Với các giá cô: cô Đôi, cô Bơ, cô Chín thường buộc lét, tuy nhiên cũng có thể lên khăn hoa buộc đầu. Với Cô Sáu có thể dùng khăn Củ ấu hoặc cũng có thể lên khăn hoa. Cô Bé có thể nói là giá đồng cỏ nhiều kiểu cách lên khăn nhất: khăn hoa, khăn xếp cô bé, và thậm chí có thể dùng một số kiểu của Chầu bà (củ ấu, mỏ quạ, khăn piêu).

– Với giá Cậu: chủ yếu vẫn là lên khăn mỏ rìu.

Và kinh nghiệm quan trọng đối với những người lên khăn áo là phải căn cứ vào khuôn mặt, diện mạo bên ngoài của ông đồng, bà đồng để lên những kiểu khăn phù hợp nhất với khuôn mặt, như vậy vừa tôn bóng thánh, vừa hợp với thẩm mĩ.

Công việc lên khăn, ngoài những chiếc khăn vấn thì không thể thiếu những phụ kiện, đồ cài nâng bóng thánh, ví dụ như: mặt đá, hoa đá, trâm hoa, hoa lụa, thẻ ngà, vòng bạc, hoa tai,…