Nằm bên dòng sông Lam hiền hòa, Đền Dinh Đô Quan Hoàng Mười tại Hà Tĩnh là một điểm đến tâm linh thu hút đông đảo du khách thập phương. Với bề dày lịch sử và những câu chuyện huyền bí, ngôi đền không chỉ là nơi thờ phụng Quan Hoàng Mười mà còn là điểm giao thoa giữa văn hóa, tín ngưỡng và lịch sử của người dân xứ Nghệ.
Hãy cùng Tín Ngưỡng Việt bước vào hành trình khám phá Đền Dinh Đô, tìm hiểu về sự tích, kiến trúc và những điều thú vị xoay quanh ngôi đền cổ này.
Đền Dinh Đô Quan Hoàng Mười, hay còn gọi là Đền Cả, tọa lạc tại phường Trung Lương, thị xã Hồng Lĩnh, tỉnh Hà Tĩnh. Ngôi đền nằm bên đê La Giang, ngay ngã ba sông Minh (kênh nhà Lê), sông La và sông Lam, nên còn được biết đến với tên gọi Mỏ Hạc Linh Từ.
Vị trí đặc biệt này không chỉ mang đến cho Đền Dinh Đô cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp mà còn tạo nên một không gian tâm linh thanh tịnh, linh thiêng. Ngôi đền là nơi hội tụ của đất trời và con người, là nơi để du khách tìm về với sự bình yên trong tâm hồn.
Đền Dinh Đô được xây dựng từ khoảng năm 1060, dưới thời vua Lý Thánh Tông. Trải qua nhiều biến cố lịch sử, chiến tranh và thiên tai, ngôi đền đã bị hư hại nghiêm trọng. Đặc biệt, trong giai đoạn chiến tranh chống Mỹ, đền đã bị bom đạn tàn phá nặng nề.
Mãi đến những năm 1978-1980, Đền Cả mới được phục dựng lại. Nhờ sự nỗ lực của chính quyền địa phương, các nhà hảo tâm và nhân dân, ngôi đền đã dần khôi phục lại vẻ đẹp ban đầu. Năm 2014, đền được phục dựng lại khang trang như hiện nay và UNESCO Việt Nam công nhận là di tích đạt tiêu chuẩn Tam Tứ Phủ.
Đền Dinh Đô Quan Hoàng Mười được xây dựng theo lối kiến trúc chữ “Nhất” truyền thống, gồm Hậu cung, Thượng điện, Trung điện và Hạ điện. Các hạng mục công trình được bố trí hài hòa, tạo nên một tổng thể kiến trúc vừa uy nghi, vừa gần gũi.
Bên trong đền, các cột, kèo, xà đều được làm bằng gỗ quý, chạm khắc tinh xảo với các họa tiết long, lân, quy, phụng. Đặc biệt, Đền Dinh Đô còn lưu giữ nhiều hiện vật quý giá như pho tượng đá cổ, tượng Quan Hoàng Mười dát vàng, và các đạo sắc phong của các triều đại.
Đền Dinh Đô chủ yếu thờ Quan Hoàng Mười, một vị thần linh được sùng kính trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Ngoài ra, đền còn phối thờ Bà Lê Thị Ngọc Dung, con gái nuôi của vua Lê Lợi, người đã có công lớn trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
Có nhiều truyền thuyết khác nhau về thân thế của Quan Hoàng Mười. Có người cho rằng Ngài là Uy Minh Vương Lý Nhật Quang, con trai vua Lý Thái Tổ. Lại có người cho rằng Ngài là tướng quân Nguyễn Xí thời Lê Sơ.
Dù là ai, thì Quan Hoàng Mười vẫn luôn được người dân tôn kính và ngưỡng mộ bởi tài năng, đức độ và lòng yêu nước thương dân.
Đền Dinh Đô không chỉ nổi tiếng bởi lịch sử lâu đời và kiến trúc độc đáo mà còn bởi những câu chuyện ly kỳ, huyền bí.
Một trong những câu chuyện được lưu truyền nhiều nhất là về đôi voi ngựa bằng đá trong đền. Người dân kể rằng, sau một trận lũ lụt, đôi voi ngựa này vẫn còn nguyên vẹn trong khi ngôi đền bị tàn phá nặng nề.
Sau này, khi đôi voi ngựa được chuyển đi nơi khác, thì những người liên quan đến việc di chuyển đều gặp phải những điều không may mắn. Từ đó, không ai dám động đến đôi voi ngựa này nữa.
Xem thêm: Lễ hội đền Dinh đô Quan Hoàng Mười
Đền Dinh Đô Quan Hoàng Mười là một điểm đến tâm linh hấp dẫn, mang đậm giá trị lịch sử và văn hóa. Hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích về ngôi đền cổ kính này.
Các đề thờ Ông Hoàng Mười
Đền Ông Hoàng Mười: Hành trình tâm linh về miền đất thiêng Xứ Nghệ
Nguyễn Hưng hiện đang sinh sống và làm việc tại Hà Nội. Mang trong mình lòng đam mê tìm hiểu văn hóa truyền thống, anh dành sự quan tâm đặc biệt cho lĩnh vực tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Với anh, tín ngưỡng không chỉ là nét đẹp văn hóa mà còn là sợi dây kết nối thế hệ, lưu giữ những giá trị tinh thần quý báu của dân tộc. Trên hành trình khám phá, Nguyễn Hưng luôn nỗ lực nghiên cứu, chắt lọc và chia sẻ những kiến thức bổ ích về tín ngưỡng Việt Nam đến với độc giả.