Lễ hội Kỳ Yên Đình Thoại Ngọc Hầu: Nét đẹp văn hóa truyền thống An Giang
Hàng năm, cứ vào ngày 10, 11, 12 tháng 3 âm lịch, người dân An Giang lại nô nức đổ về Đình Thoại Ngọc Hầu ở thị trấn Núi Sập, huyện Thoại Sơn để tham dự lễ hội Kỳ Yên. Đây là một trong những lễ hội truyền thống lớn và quan trọng nhất của địa phương, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc và thu hút đông đảo du khách thập phương.
Mục Lục Bài Viết
Nguồn gốc và ý nghĩa Lễ hội Kỳ Yên Đình Thoại Ngọc Hầu
Lễ hội Kỳ Yên Đình Thoại Ngọc Hầu có nguồn gốc từ tục thờ thần Thành hoàng, một tín ngưỡng dân gian phổ biến ở Việt Nam. Đình Thoại Ngọc Hầu là nơi thờ phụng Thoại Ngọc Hầu (1761 – 1829), tên thật là Nguyễn Văn Thoại, một vị tướng tài ba dưới triều vua Gia Long. Ông có công lớn trong việc khai phá và phát triển vùng đất Nam Bộ, đặc biệt là An Giang.
Lễ hội được tổ chức để tưởng nhớ công ơn của Thoại Ngọc Hầu, cầu mong Ông phù hộ cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Đây cũng là dịp để cộng đồng gắn kết, giao lưu và gìn giữ những nét đẹp văn hóa truyền thống.
Các nghi thức truyền thống trong Lễ hội
Lễ hội Kỳ Yên bao gồm nhiều nghi thức truyền thống được thực hiện theo trình tự nghiêm ngặt, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.
Lễ Nghinh Thần: Mở đầu lễ hội là nghi thức rước Thần chủ từ đình làng ra miếu thờ Thần Nông để cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt.
Lễ Túc Yết: Lễ Túc Yết được thực hiện vào lúc 24 giờ đêm mùng 10 rạng sáng 11 để trình báo với Thần công việc chuẩn bị kỳ tế lễ đã đầy đủ.
Lễ Xây Chầu: Lễ Xây Chầu (còn gọi là lễ Khai tràng, khai thiên lập địa, khai thông thái cực) được cử hành lúc nửa đêm với âm lực của trống vang xa để khai mở vạn vật, kết nối con người với trời đất.
Lễ Đại Bội: Lễ Đại Bội là trình thức hóa quá trình từ thái cực, lưỡng nghi, tam tài, tứ tượng, bát quái qua các số lượng diễn viên 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ở mỗi tiết mục của lễ này.
Lễ Chánh Tế: Lễ Chánh Tế diễn ra vào lúc 24 giờ đêm 11 rạng ngày 12 với ý nghĩa tạ ơn Thần, tri ân các bậc Tiền hiền, Hậu hiền.
Lễ Tôn Vương: Lễ Tôn Vương với ý nghĩa chánh luôn thắng tà, minh chúa lên ngôi đem lại thái bình, an cư, lạc nghiệp cho dân chúng.
Các hoạt động đặc sắc trong lễ hội
Bên cạnh các nghi thức truyền thống, lễ hội còn có nhiều hoạt động đặc sắc thu hút du khách như:
Hát bội: Hát bội là một loại hình nghệ thuật sân khấu truyền thống của Việt Nam, được biểu diễn trong lễ hội để ca ngợi công đức của Thoại Ngọc Hầu và tái hiện những tích tuồng cổ.
Múa lân: Múa lân là một tiết mục biểu diễn sôi động và hấp dẫn, mang đến không khí vui tươi cho lễ hội.
Các trò chơi dân gian: Trong lễ hội còn có nhiều trò chơi dân gian thú vị như kéo co, đẩy gậy, chọi gà… thu hút sự tham gia của đông đảo người dân.
Hội chợ: Hội chợ được tổ chức trong khuôn khổ lễ hội, bày bán nhiều mặt hàng thủ công mỹ nghệ, đặc sản địa phương…
Với những giá trị văn hóa đặc sắc, Lễ hội Kỳ Yên Đình Thoại Ngọc Hầu đã được Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo Quyết định số 2947/QĐ-BVHTTDL ngày 16/10/2020. Đây là niềm tự hào của người dân An Giang, đồng thời góp phần bảo tồn và phát huy những nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.