Chùa Ông Bắc, hay còn được biết đến với tên gọi Bắc Đế Miếu hoặc Quảng Đông Tỉnh Hội Quán, là một ngôi chùa cổ kính tọa lạc tại thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang. Đây không chỉ là một di tích lịch sử cấp quốc gia quan trọng mà còn là điểm đến tâm linh hấp dẫn, thu hút đông đảo du khách bởi kiến trúc độc đáo và những câu chuyện lịch sử thú vị.
Chùa Ông Bắc được xây dựng vào thế kỷ 19 bởi cộng đồng người Hoa gốc Quảng Đông đến An Giang sinh sống và lập nghiệp. Ban đầu, đây là một hội quán đơn sơ, được dựng lên để làm nơi hội họp, sinh hoạt đồng hương.
Năm 1887, hai thương gia giàu có là ông Quảng Thành Lợi và Hòa Mậu Xương đã đứng ra vận động quyên góp, trùng tu lại chùa với quy mô lớn hơn. Sau 4 năm xây dựng, đến năm 1891, chùa được hoàn thành với diện mạo như ngày nay.
Chùa Ông Bắc mang đậm nét kiến trúc đặc trưng của người Hoa, được thiết kế theo kiểu chữ “Quốc” (国), với diện tích khoảng 400m2.
Mái chùa lợp ngói đại ống tráng men xanh, trên bờ nóc được chạm khắc tinh xảo các hình tượng bát tiên, tứ linh, hoa văn cổ… tạo nên vẻ đẹp vừa uy nghiêm vừa gần gũi.
Hàng cột chùa được làm bằng gỗ căm xe quý hiếm, chắc chắn, tường xây bằng gạch hồ vôi ô dước, nền lát gạch hoa. Các khung bao cửa chính được chạm trổ công phu trên đá xanh.
Không gian bên trong chùa được bài trí hài hòa, thoáng mát. Các hoa văn, liễn đối, họa tiết trang trí đều mang đậm phong cách Trung Hoa, thể hiện sự giao thoa văn hóa độc đáo.
Chùa Ông Bắc thờ phụng đa dạng các vị thần, chủ yếu là các vị thần của Đạo giáo và Phật giáo.
Chính điện: thờ Bắc Đế (Huyền Thiên Trấn Vũ), một vị thần quan trọng trong Đạo giáo, được xem là vị thần bảo vệ phương Bắc.
Các vị thần khác: Thiên Hậu Thánh Mẫu, Quan Thánh Đế Quân, Phật Thích Ca, Địa Tạng Bồ Tát, Ngọc Hoàng Thượng Đế…
Sự đa dạng trong thờ phụng này thể hiện sự hòa quyện, giao thoa văn hóa giữa người Hoa và người Việt.
Năm 1987, Chùa Ông Bắc được công nhận là di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia. Đây là một trong những ngôi chùa cổ nhất của người Hoa ở An Giang, mang giá trị lịch sử, văn hóa và kiến trúc đặc sắc.
Hàng năm, Chùa Ông Bắc tổ chức nhiều lễ hội truyền thống thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia:
[Hình ảnh: Bản đồ chỉ đường đến Chùa Ông Bắc]
Khi đến tham quan Chùa Ông Bắc, du khách nên lưu ý ăn mặc lịch sự, giữ trật tự, vệ sinh chung.