Chùa Bà Nành (Đống Đa, Hà Nội)

Nằm nép mình bên cạnh Văn Miếu – Quốc Tử Giám, chùa Bà Nành (Tiên Phúc Tự) không chỉ là một địa điểm tâm linh linh thiêng mà còn là chứng nhân lịch sử với những câu chuyện dân gian đầy màu sắc.

Với kiến trúc độc đáo mang đậm phong cách thời Nguyễn cùng những cổ vật quý giá, Tiên Phúc Tự là điểm đến không thể bỏ qua cho những ai muốn khám phá vẻ đẹp văn hóa và lịch sử của Hà Nội.

Địa chỉ: 27 P. Văn Miếu, Văn Miếu, Đống Đa, Hà Nội.

Tổng quan về Chùa Bà Nành

Chùa Bà Nành, hay Tiên Phúc Tự, là một địa điểm tâm linh có giá trị lịch sử và văn hóa nằm cạnh cụm di tích quốc gia đặc biệt Văn Miếu – Quốc Tử Giám. Ngôi chùa gắn liền với những câu chuyện dân gian thú vị về nguồn gốc tên gọi và kiến trúc độc đáo mang đậm phong cách thời Nguyễn.

Lịch sử Chùa Bà Nành

Có hai truyền thuyết chính về Tiên Phúc Tự:

Truyền thuyết về bà bán nước đậu nành:

Truyền thuyết kể rằng chùa Bà Nành được dựng lên để thờ một bà cụ bán nước chè và đậu nành cho học trò trường Quốc Tử Giám gần đó. Có tài liệu cho biết chùa được xây vào đầu thời Lê sơ (thế kỷ 15) trên nền quán hàng nước của bà cụ và vua Lê Thánh Tông (1460-1497) từng ghé thăm chùa khi đến Quốc Tử Giám.

Truyền thuyết về nàng tiên:

Truyền thuyết khác lại gắn với câu chuyện tình lãng mạn. Chuyện kể rằng đầu thế kỷ 13, vua nhà Lý cho xây chùa này. Đến thời Trần, chùa đổi tên Tiên Phúc Tự vì lời đồn có nàng tiên thướt tha trước sân chùa. Cuối thế kỷ 15, vua Lê Thánh Tông thấy một cô gái đẹp ngâm thơ trên gác chuông:

Ở đây mến cảnh, mến thầy
Tuy vui đạo Phật, chưa khuây lòng người.

Nhà vua xướng họa, quyến luyến nàng. Khi nàng biến mất ở đình Quảng Văn, vua mới biết là tiên, bèn cho dựng lầu Vọng Tiên. Sau ba thế kỷ, lầu Vọng Tiên bị chuyển về phố Hàng Bông khi Pháp sang và me Tư Hồng thầu phá thành Hà Nội.

Dù truyền thuyết nào đúng, chùa Bà Nành vẫn là một phần không thể thiếu trong lịch sử và văn hóa Hà Nội. Trải qua nhiều lần trùng tu và tôn tạo, chùa vẫn giữ được những nét kiến trúc độc đáo từ thời Nguyễn.

Kiến trúc và di sản Chùa Bà Nành

Chùa Bà Nành mang phong cách nghệ thuật kiến trúc thời Nguyễn, bao gồm:

• Tam quan: Cổng chùa với tượng hai ông Hộ pháp đứng gác.
• Tiền đường: Ba gian, cửa gỗ.
• Chùa chính: Kết cấu hình chuôi vồ, chia làm hai nơi tiếp khách và điện thờ Phật.
• Hậu cung: Có nhà Ni và cổng bên ra phố Văn Miếu.

Bên cạnh kiến trúc độc đáo, chùa còn lưu giữ nhiều cổ vật quý như bia đá, chuông đồng và đặc biệt là tượng Bà Nành. Pho tượng này được đánh giá cao về giá trị nghệ thuật và mang đậm phong cách điêu khắc thế kỷ 18.

Năm 1986, chùa Bà Nành được Bộ Văn hóa – Thông tin xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia. Ngày nay, chùa không chỉ là nơi thờ tự linh thiêng mà còn là điểm đến hấp dẫn cho du khách yêu thích tìm hiểu về lịch sử và văn hóa Hà Nội.