Bốc mộ là gì? Những điều cần biết về tục bốc mộ

Bốc mộ là một nghi lễ tâm linh quan trọng trong văn hóa Á Đông, đặc biệt là ở Việt Nam. Nghi lễ này mang ý nghĩa sâu sắc về sự tưởng nhớ, tôn kính tổ tiên và mong muốn mang lại những điều tốt đẹp nhất cho người đã khuất. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về tục bốc mộ, những điều cần lưu ý và các bước thực hiện để đảm bảo nghi lễ diễn ra suôn sẻ và trọn vẹn.

Bốc mộ là gì?

Bốc mộ, còn được gọi là cải táng hoặc sang cát, là một tập tục phổ biến ở Việt Nam và một số nước Á Đông. Sau một khoảng thời gian nhất định kể từ khi chôn cất (thường là 3 năm), gia đình sẽ tiến hành đào mộ, lấy hài cốt, làm sạch và đặt vào tiểu sành hoặc quách mới, sau đó chôn cất lại ở một vị trí khác.

Mục đích của việc bốc mộ là để quy tập mồ mả tổ tiên, hoặc di chuyển mộ đến một vị trí phong thủy tốt hơn, với mong muốn mang lại may mắn, tài lộc cho con cháu.

Khi nào nên bốc mộ?

Theo phong tục Việt Nam, thời gian phù hợp để bốc mộ là sau 3 năm kể từ ngày mất. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, gia đình có thể xem xét bốc mộ sớm hơn, chẳng hạn như:

  • Phần mộ bị nứt vỡ, sụt lún
  • Cây cối xung quanh mộ bị chết khô
  • Khu đất chôn cất bị ngập nước, có nhiều mối, kiến
  • Gia đình gặp nhiều tai họa, xui xẻo
  • Con cháu trong nhà có những thay đổi tiêu cực
  • Công việc làm ăn gặp khó khăn
  • Sức khỏe con cháu thường xuyên gặp vấn đề

Xin phép bốc mộ như thế nào?

Trước khi tiến hành bốc mộ, gia đình cần thực hiện một số thủ tục xin phép, bao gồm:

Cúng thổ công: Đây là nghi thức quan trọng để xin phép thần linh cai quản đất đai được động thổ. Lễ vật cúng thổ công thường bao gồm hoa quả, rượu, nhang, vàng mã, giấy tiền, bàn chải, chậu,…

Xin phép chính quyền địa phương: Ở một số nơi, gia đình cần xin phép ủy ban nhân dân phường, xã trước khi tiến hành bốc mộ.

Chọn ngày giờ bốc mộ

Việc chọn ngày giờ bốc mộ rất quan trọng, cần xem xét kỹ lưỡng để tránh những ngày xấu, xung khắc với tuổi của người đã khuất và con trưởng trong gia đình. Thông thường, việc bốc mộ được thực hiện vào ban đêm để tránh ánh nắng mặt trời chiếu vào hài cốt.

Các bước tiến hành bốc mộ

Trước khi bốc mộ:

  • Xem ngày giờ tốt
  • Chuẩn bị lễ vật cúng bốc mộ
  • Xác định vị trí chính xác của mộ
  • Chuẩn bị các vật dụng cần thiết như tiểu, quách, vải đỏ, ni lông, rượu, nước vang, chậu,…

Trong khi bốc mộ:

  • Đổ rượu vào quan tài để tẩy uế
  • Lấy hài cốt ra, rửa sạch bằng nước vang và lau khô
  • Xếp hài cốt vào tiểu hoặc quách mới
  • Cắm một bó hương vào giữa đáy huyệt mộ
  • Chuyển hài cốt đến nơi chôn cất mới và xây mộ

Sau khi bốc mộ:

  • Làm lễ tạ mộ
  • Dọn dẹp khu vực mộ cũ

Những điều kiêng kỵ khi bốc mộ

  • Phụ nữ có thai, người già yếu, trẻ em không nên tham gia bốc mộ
  • Không nên bốc mộ vào năm nhuận
  • Tránh bốc mộ vào những ngày xấu, giờ xấu
  • Không nên để ánh nắng mặt trời chiếu vào hài cốt

Trả lời các câu hỏi thường gặp về bốc mộ

1. Bốc mộ là gì?

Bốc mộ là nghi lễ cải táng, sang cát, di chuyển phần mộ của người đã khuất sang một vị trí mới.

2. Tại sao bốc mộ kiêng năm nhuận?

Theo quan niệm dân gian, năm nhuận là năm có thêm một tháng nhuận, không tốt cho việc động thổ, xây dựng, bao gồm cả việc bốc mộ.

3. Bốc mộ thì xem tuổi ai?

Khi xem ngày giờ bốc mộ, cần xem tuổi của người đã khuất và tuổi của con trưởng, trưởng nam trong gia đình.

4. Đi bốc mộ về nên làm gì?

Sau khi tham gia bốc mộ, nên tắm rửa sạch sẽ, thay quần áo mới, thắp hương báo cáo với tổ tiên. Có thể dùng nước lá bưởi hoặc nước gừng để xả xui.

Lưu ý: Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo chung. Việc thực hiện nghi lễ bốc mộ cần tuân theo phong tục tập quán của từng địa phương và gia đình.

Tham khảo thêm